CÁC VÙNG RƯỢU VANG CỦA NƯỚC Ý

Nước Ý là một trong những quốc gia sản xuất rượu vang hàng đầu thế giới, với hơn 20 khu vực sản xuất rượu vang khác nhau. Mỗi vùng đều có những đặc trưng riêng về đất đai, khí hậu và giống nho, tạo ra những loại rượu vang độc đáo và hấp dẫn. Sau đây Cao Minh Long Biên xin giới thiệu các khu vực sản xuất rượu vang phổ biến của Ý.

Một số khu vực sản xuất vang nổi tiếng ở Ý

1. Vùng Tây Bắc Ý:

– Tây Bắc Ý: Gồm các khu vực chính như Bologna, Piemonte, Liguria và thung lũng Aosta Valley.

– Khí hậu ở đây từ bình thường đến mát mẻ vì thế mùa nho hơi ngắn nên rượu vang đỏ có xu hướng thanh lịch, thơm và nhiều hương đất hơn. Các loại vang trắng thì sủi nhẹ và chua nhiều (Moscato Bianco).

– Đối với những người sưu tầm rượu vang thì loại vang nổi tiếng nhất khu vực này là Nebbiolo – một loại vang đỏ mạnh mẽ với độ chát cao, có thể ủ trong nhiều thập kỷ trước khi đạt đến đỉnh cao. Nebbiolo có nhiều tên gọi. Ở Valtellina nó được gọi là Chiavennasca, nhẹ và chua hơn một chút. Cũng giống vậy là vang từ bắc Piedmont nơi giống nho này tên là Spanna. Ở Nam Piemonte bạn sẽ thấy loại Nebbiolo mạnh mẽ nhất với vị trái cây phong phú và vị chát lôi cuốn

– Đối với những người uống vang hàng ngày, bạn sẽ dễ dàng tìm được rất nhiều loại vang đỏ có vị đất và khoáng cũng như các loại vang trắng thanh lịch kết hợp tuyệt vời với các món ăn Ý.

– Rượu vang trắng (chiếm 1/3 sản lượng toàn vùng) có tên Asti chiếm phần lớn. Vùng DOCG này sản xuất cả vang sủi bọt Asti Spumante và loại Moscato d’Asti ít sủi bọt hơn. Gavi là loại rượu vang trắng với đặc tính khô, giòn, thoảng vị chanh và khoáng chất làm từ gống nho Cortese cũng đáng được chú ý, rất hợp với các món hải sản họ giáp xác.

2. Vùng Đông Bắc Ý:

– Vùng Đông Bắc nước Ý – thường được gọi là Tre Venezia, theo tên thành phố chính vùng này là Venezia (hay ta quen thuộc hơn với cái tên Venice). Vùng này gồm các tiểu vùng Veneto, Trentino – Alto Adige, Friuli – Venezia Giulia và Emilia-Romagna, trong đó Veneto là quan trọng nhất.

– Veneto là quê hương của ba DOCG là Bardolino Superiore, Recioto di Soave và Soave Superiore và nhiều vùng DOC khác, bao gồm Valpolicella khá có tiếng.

Vùng rượu vang Veneto – Vùng đất “kho báu” của nước Ý

– Soave là vùng rượu vang trắng khô phổ biến nhất của Ý và xếp thứ 3 sau Chianti và Asti theo sản lượng sản xuất, với hơn 50 triệu lít mỗi năm. Đất đá Tufa núi lửa dạng bột ở Soave Classico giúp làm nên các loại vang trắng không ngọt, vị khoáng có phong vị giống Chablis đến bất ngờ. Rượu sẽ chín và toát ra các nốt hương quýt sau khi ủ hơn 4 năm. Valpolicella xếp thứ 4 (với hơn 30 triệu lít mỗi năm) là của rượu vang trộn của các giống nho Corvina, Rondinella và Molinnara, ngon khi uống trẻ.

– Một trong những cái tên rượu khác của vùng là Amarone. Để làm Amarone, nho phải khô cho đến khi giảm được 40% trọng lượng, giúp làm tăng cường độ của rượu. Đậm và phức tạp với tiềm năng trưởng thành tốt, Amarone không hề rẻ nhưng uống luôn luôn rất ngon.

– Prosecco DOC và DOCG là loại vang trắng gồm cả rượu thường (Tranquillo), rượu sủi bọt nhẹ (Frizzante) và rượu sủi bọt (Spumante) từ giống nho Prosecco (còn có tên là Glera) mà loại sau cùng có vị ngòn ngọt cũng khá phổ biến trên thế giới. Prosecco dùng cách ủ trong bồn lớn để tạo nên những chai vang sủi thưởng thức khi còn trẻ.

– Pinot Grigio là một giống nho rượu trắng khá phổ biến ở các vùng Lombardy, Veneto, Friuli, Trentino và Alto Adige. Giống nho vỏ sẫm dùng làm rượu trắng cho ra loại vang trắng nhẹ, có mùi vị của chanh, chanh ta, táo xanh và hoa kim ngân sảng khoái, tươi mát như ly nước chanh vào những ngày hè nóng nực.

– Trento là một khu vực đang nhanh chóng được biết đến với các loại rượu vang sủi được làm bằng nho Chardonnay. Nho được treo trên các giàn trên cao gọi là pergola, giúp cho nho chín trong những thung lũng núi cao mát mẻ. Rượu vang Trento sủi nổi danh nhờ kết cấu dạng kem đậm đà cùng với các hương vị như táo vàng, đá phiến vụn, sáp ong, kem, hạnh nhân nướng.

– Lambrusco là loại vang sủi nổi tiếng nhất nước Ý (và Emilia-Romagna) thực ra là một nhóm trong 8 giống nho. Vậy nên rượu vang khá đa dạng về phong cách, từ vang hồng Lambrusco di Sorbara thanh lịch đến vang đỏ Lambrusco Grasparossa dậy mùi mận cùng độ chát cao.

3. Vùng Trung Ý:

– Vùng Trung tâm nước Ý – là Tuscany, thủ phủ là thành phố Florence và là vùng rượu vang nổi tiếng nhất nước Ý. Ở đây có các vùng Umbria, Marches, Latium, Abruzzi và Molise với các DOCG phổ biến như Brunello di Montalcino, Carmignano, Chianti, Chianti Classico, Vernaccia di San Gimignano và Vino Nobile di Montephulciano.

– Chianti là rượu đỏ từ giống nho Sangiovese, ngôi sao sáng của làng rượu vang Ý. Ta thỉnh thoảng có thể tìm được các chai rượu Chianti truyền thống có hình dạng bầu to và được bọc rơm. Một tên rượu khác của Chianti là Chianti Classico, một hiệp hội những nhà sản xuất rượu địa phương. Cái tên này chỉ có nghĩa về mặt marketing hơn là mội nhãn hiệu chứng nhận về chất lượng hảo hạng.

– Super Tuscans không phải được xếp hạng DOC hay DOCG gì nhưng là vùng liên tục sản xuất ra những loại rượu ngon kể từ thập niên 1970 theo phong cách Bordeaux. Những nhà làm rượu Super Tuscans không dùng giống nho Sangiovese bản địa mà dùng giống nho quốc tế Cabernet Sauvignon và Merlot có ngưồn gốc từ Bordeaux và trộn chúng với Sangiovese hoặc trộn với Syrah và Pinot Nerot hoặc chỉ một mình Cabernet Sauvignon. Cho dù được sản xuất từ giống nho gì thì Super Tuscans cũng có nghĩa là rượu đỏ chất lượng cao và giá thành cũng cao.

– Vang đỏ được làm từ giống nho Montepulciano dễ phối hợp với các món ăn với giá thành phải chăng. Ở Abruzzo, những chai vang ngon đều có vị đậm đà với vị chát phong phú, hài hòa giữa vị trái cây và vị thịt hấm dẫn. Hãy tìm ở Colline Teramane để khám phá những chai rượu chất lượng.

– Vermentino là loại vang trắng được tìm thấy trong đất liền ở Umbria và Bắc Lazio. Nếu nếp thử thì loại vang trắng này rất dễ bị nhầm với vang hồng không ngọt. Vùng làm Vermentino nổi tiếng nhất Orvieto, nhưng bạn cũng có thể dễ dàng tìm được những chai đơn giản được dán nhãn theo giống nho.

– Grechetto cũng là một loại vang trắng tuyệt vời từ các khu vực ven biển của Tuscany và Liguria (và Sardinial). Rượu có phong vị đậm đà và đọng lại lâu ở vòm miệng với hương vị pha giữa trái cây chín với các loại thảo mộc tươi và hậu vị đắng nhàn nhạt như hạnh nhân xanh.

– Verdicchio là một loại rượu vang trắng tinh tế, thú vị, thường được biết đến với cái tên Verdicchio dei Castelli di Jesi đến từ Le Marche. Verdicchio có hương hoa dễ chịu bên cạnh vị trái cây như mơ, xoài, đào và cam chanh. Một khu vực khác đáng để tìm hiểu là các loại vang đậm đà phong phú hơn có nah Lugana từ Veneto.

4. Vùng Nam Ý và các đảo:

– Khi nghĩ đến vang Ý người ta thường nghĩ đến Tuscany nhưng thật sự đảo Sicily và vùng Puglia mới là 2 vùng rượu vang lớn nhất của Ý. Các loại nho đỏ phát triển xanh tốt trong điều kiện khí hậu nóng và cho ra đời những loại rượu đậm đà, nhiều vị trái cây và có độ cồn cao. Các loại nho trắng thì thường được giữ lại để làm các loại vang tráng miệng đậm đà. Một điều chắc chắn là Nam Ý là một nơi đáng để bạn bỏ sức tìm các loại rượu ngon.

– Vùng Nam Ý và các đảo bao gồm có các vùng Puglia, Campania, Basilicata, Calabria, Sicity và Sardinia. Rượu vang vùng này chỉ phổ biến ở Ý hơn là được người uống trên thế giới biết tới. Ở vùng Puglia, rượu đỏ từ giống nho Primitivo (con có tên là Zinfandel ở California) là loại vang đỏ mạnh, đậm hương vị trái cây và có màu tối. Ngoài rượu khô chính thống, còn có phiên bản ngọt (dolce naturale) của giống nho này ám chỉ loại rượu ngọt tự nhiên làm bằng cách để cho nho khô sau khi thu hái rồi mới đem đi ép.

– Vùng đảo Sicily có nhiều loại rượu có thể khiến cho người khám phá phải kinh ngạc. Tiêu biểu là rượu đỏ từ giống nho Nero d’Avola – loại rượu mộc mạc nhưng đầy hương vị. Rượu trắng vùng này thường được trộn từ các giống nho Grecanico, Inzolia và Catarratto có đặc tính đậm đà, thơm hương hoa. Sicily cũng là loại rượu vang Marsala từ giống nho Grillo, Inzolia và Catarratto – nếu tiêu thụ ở Ý thì là vang thường như khi xuất khẩu thì được biết tới dạng vang cường hóa.

– Negroamaro có nghĩa là “đen đắng” nhưng rượu vang đỏ từ giống nho Negroamaro thật ra lại đậm vị trái cây và không chát mấy. Các vùng Salice Salento, Squinzano, Lizzano và Brindisi ở Puglia nổi danh nhờ các dòng Negroamaro bản địa tươi tốt. Hãy mong chờ vị mận chín nướng và vị phúc bồn tử bên cạnh các nốt hương của các loại gia vị và thảo mộc nướng.

– Aglianico – một loại vang đỏ lâu năm phát triển mạnh trên nền đất núi lửa. Aglianico không dành cho người yếu tim. Rượu rất bụi bặm, đậm vị thịt và chát, thậm chí phải ủ trên một thập kỷ. Hãy tìm những chai chất lượng nhất ở Aglianico del Vulture, Taurasi, Agklianico del Taburno và Irpinia.

– Cannonau đó là nho Grenache như Cannonau lại không giống với các loại Grenache khác. Rượu vang đỏ có phong vị mộc mạc hơn với hương da thuộc, thuốc lá và các nốt hương thảo mộc nướng mở đường cho hương trái cây nướng cùng hương bột gia vị Jamaica. Vị cay và hương trái cây nhắc nhở bạn nhớ đây vẫn là Grenache nhưng tất cả những thứ khác lại vô cùng đặc trưng cho vang Ý.